Thúc đẩy xuất khẩu hàng hóa nông thủy sản sang thị trường Trung Quốc 

Chiều ngày 13/9/2019, Bộ Công Thương chủ trì, phối hợp với Bộ Nông nghiệp và Phát triển nông thôn tổ chức Hội nghị Phát triển xuất khẩu hàng hóa nông thủy sản sang thị trường Trung Quốc. Bộ trưởng Bộ Công Thương Trần Tuấn Anh chủ trì Hội nghị.

 

 

Cùng tham dự và đồng chủ trì Hội nghị là đồng chí Nguyễn Xuân Cường, Uỷ viên Trung ương Đảng, Bộ trưởng Bộ Nông nghiệp và Phát triển nông thôn.
Tham dự Hội nghị còn có khoảng 350 - 400 đại biểu gồm đại diện Văn phòng Chính phủ, Ban Kinh tế Trung ương, Ủy ban kinh tế quốc hội; đại diện Lãnh đạo các Bộ, ngành liên quan như Bộ Công Thương, Bộ Nông nghiệp và Phát triển nông thôn, Bộ Tài chính, Bộ Giao thông Vận tải, Bộ Công an, Bộ Tư lệnh Bộ đội biên phòng, Bộ Khoa học và Công nghệ, Bộ Thông tin và Truyền thông; đại diện Lãnh đạo Ủy ban nhân dân và Sở Công Thương các tỉnh biên giới phía Bắc, Ủy ban nhân dân các tỉnh/thành phố nuôi, trồng nông thủy sản trọng điểm như Đồng bằng sông Cửu Long, Đồng bằng sông Hồng, Tây Nguyên, duyên hải Nam Trung Bộ, Đông Nam Bộ; Tham tán thương mại Việt Nam tại Bắc Kinh, Trưởng đại diện Chi nhánh tại Nam Ninh, Quảng Châu, Côn Minh (Trung Quốc); đại diện Lãnh đạo các Hiệp hội ngành hàng và các doanh nghiệp thuộc lĩnh vực Thủy sản, Gạo, Rau quả, Chè, Sắn, Điều, Cà phê, Hồ tiêu, Cao su, Sữa…

Trung quốc là thị trường khổng lồ

Trung Quốc giữ vị trí là đối tác thương mại lớn nhất và cũng là thị trường nhập khẩu, nhập siêu lớn nhất của Việt Nam, đồng thời là thị trường xuất khẩu lớn thứ 2 của Việt Nam, sau Hoa Kỳ. 

Hiện nay, Việt Nam là đối tác thương mại lớn nhất của Trung Quốc trong các nước ASEAN, là thị trường xuất khẩu lớn thứ 6 và là thị trường nhập khẩu lớn thứ 11 của Trung Quốc.
Đối với nhóm hàng nông thủy sản, Trung Quốc là thị trường xuất khẩu lớn nhất của Việt Nam, bình quân chiếm 27% tổng kim ngạch xuất khẩu nông thủy sản của cả nước và chiếm 30% tổng kim ngạch xuất khẩu hàng hóa các loại sang thị trường này. 

Hiện Trung Quốc còn là thị trường đứng thứ 1 về cao su, rau quả và sắn các loại; đứng thứ 3 về gỗ và các sản phẩm gỗ; đứng thứ 4 về chè; đứng thứ 5 về thủy sản; đứng thứ 9 về cà phê... đồng thời vẫn đang là thị trường tiềm năng đối với một số mặt hàng nông sản khác.

Với dân số hơn 1,4 tỷ người, chiếm 18,7% tổng dân số toàn thế giới, nhu cầu nhập khẩu các sản phẩm nông thủy sản của thị trường Trung Quốc phục vụ nhu cầu tiêu dùng nội địa cũng như sản xuất chế biến hàng xuất khẩu rất lớn và đa dạng, phong phú. 32 tỉnh, thành phố của Trung Quốc đều có nhu cầu khác nhau đối với từng loại sản phẩm cụ thể.

Bên cạnh đó, Việt Nam và Trung Quốc đã tham gia ký kết Hiệp định Thương mại tự do ASEAN - Trung Quốc (ACFTA), có hiệu lực từ năm 2010, với mức thuế quan giảm về 0% đối với 8.000 dòng sản phẩm. 

Có thể thấy rằng, hàng hóa nông thủy sản của  Việt Nam vẫn còn tiềm năng, dư địa tăng trưởng xuất khẩu sang Trung Quốc, khi đáp ứng tốt các yêu cầu ngày càng khắt khe hơn đối với chất lượng của thị trường này.

Trong các tháng đầu năm 2019, hoạt động xuất khẩu nông thủy sản của Việt Nam diễn ra trong bối cảnh kinh tế thế giới có xu hướng tăng trưởng chậm lại, giá của nhiều mặt hàng giảm sau khi đã đạt mức cao trong các năm 2017 - 2018. Kim ngạch xuất khẩu 8 tháng đầu năm 2019 ước đạt 16,6 tỷ USD, giảm 7,2% so với cùng kỳ. 

Trong cơ cấu thị trường xuất khẩu của nhóm hàng nông thủy sản, Trung Quốc là thị trường quan trọng nhất, đã tăng trưởng chậm lại đáng kể trong thời gian qua.

Thực tế, từ khoảng giữa năm 2018 đến nay, các cơ quan quản lý phía Trung Quốc đã tăng cường thực hiện quy định về truy xuất nguồn gốc, giám sát kiểm dịch động thực vật và chất lượng hàng hóa nông thủy sản nhập khẩu. Điều này đã phần nào tác động đến tiến độ xuất khẩu nông thủy sản của  Việt Nam sang thị trường Trung Quốc, bên cạnh yếu tố về cung cầu thị trường như đối với một số mặt hàng cụ thể như gạo, sắn…

Trước tình hình đó, Bộ Công Thương cũng như Bộ Nông nghiệp và Phát triển nông thôn đã phối hợp chặt chẽ tổ chức nhiều hoạt động tuyên truyền, phổ biến kịp thời những thông tin về quy định của Trung Quốc đối với các mặt hàng nông thủy sản nhập khẩu tới các địa phương, hiệp hội ngành hàng và doanh nghiệp xuất khẩu liên quan. 

Mặc dù vậy, hiện vẫn còn không ít doanh nghiệp trong nước chưa kịp thời cập nhật hoặc tuy đã biết thông tin nhưng chưa thực sự quan tâm, thay đổi cách thức tiếp cận thị trường phù hợp với các quy định và xu thế phát triển của Trung Quốc.
Hội nghị này là thời điểm quan trọng để tất cả cùng nhau phối hợp, rà soát, đánh giá tình hình và bàn các biện pháp tháo gỡ khó khăn, định hướng tổ chức lại sản xuất đáp ứng đúng yêu cầu của Trung Quốc, góp phần tận dụng tốt các lợi thế từ Hiệp định Thương mại hàng hóa ASEAN - Trung Quốc và phát triển xuất khẩu nông thủy sản bền vững sang thị trường này thời gian tới.

Đòi hỏi phải phối hợp đồng bộ

Phát biểu khai mạc Hội nghị, Bộ trưởng Bộ Công Thương Trần Tuấn Anh đánh giá cao những thành tích xuất khẩu nông sản, thuỷ sản thời gian qua. Tuy nhiên, Bộ trưởng cũng chỉ ra những bất cập, vấn đề tồn tại, hạn chế, chưa thực sự bền vững trong khâu tổ chức sản xuất, xuất khẩu, khó kiểm soát vấn đề chất lượng, vệ sinh an toàn thực phẩm, truy xuất nguồn gốc. Các doanh nghiệp Việt Nam còn thiếu thông tin, nghiên cứu, tìm hiểu về thị hiếu, nhu cầu của thị trường, giữ tập quán kinh doanh chứa đựng nhiều yếu tố rủi ro, không ổn định về thị trường, dẫn đến tình trạng tồn đọng, ùn ứ trong nước và ảnh hưởng đến tiến độ, hiệu quả xuất khẩu...
Bộ trưởng Trần Tuấn Anh khẳng định, những khó khăn về xuất khẩu sang Trung Quốc đã tồn tại nhiều năm và các Bộ, ngành, doanh nghiệp cũng đã có nhiều nỗ lực giải quyết. Dù vậy, đến thời điểm này không thể chậm trễ được nữa vì Trung Quốc ngày càng đặt ra các hàng rào với yêu cầu cao, chặt chẽ liên quan đến chất lượng sản phẩm, an toàn thực phẩm, truy xuất nguồn gốc, xây dựng thương hiệu… Vì vậy, Bộ Công Thương mong muốn phối hợp để định vị lại sao cho đúng với thực tiễn thương mại quốc tế, từ đó đi đến các giải pháp cụ thể để tăng trưởng xuất khẩu, tạo nên thị trường ổn định cho ngành nông nghiệp và từng bước giải quyết câu chuyện "được mùa, mất giá" của nông sản như đã chứng kiến lâu nay. 

Bộ trưởng Trần Tuấn Anh yêu cầu trong thời gian tới các cơ quan cùng phối hợp tiếp tục phổ biến về các cơ chế, chính sách của Chính phủ, Bộ Công Thương, Bộ Nông nghiệp và Phát triển nông thôn và các Bộ, ngành liên quan đến xuất khẩu nông thủy sản sang thị trường Trung Quốc; kịp thời có hướng dẫn, giải đáp về các quy định, tiêu chuẩn của Trung Quốc để các địa phương nuôi trồng, xuất khẩu trọng điểm, các hiệp hội ngành hàng, các doanh nghiệp xuất khẩu có kế hoạch xuất khẩu phù hợp, đáp ứng đúng yêu cầu của thị trường, qua đó nâng cao hiệu quả xuất khẩu trong thời gian tới.
“Bộ Công Thương, Bộ Nông nghiệp và Phát triển nông thôn cùng các Bộ, ban, ngành, Hiệp hội, doanh nghiệp, địa phương sẽ cùng phối hợp, trao đổi, làm rõ hơn từ báo cáo đến thực tiễn để đối chiếu chính sách, phân tích những yêu cầu liên quan để từ đó xây dựng chiến lược xuất nhập khẩu bền vững”, Bộ trưởng Trần Tuấn Anh nhấn mạnh.

Để không chỉ xuất khẩu nông thuỷ sản sang thị trường Trung Quốc mà còn sang các thị trường khác đi đúng hướng, Bộ trưởng Bộ Nông nghiệp và Phát triển nông thôn Nguyễn Xuân Cường chia sẻ, hoạt động xuất khẩu nông sản của Việt Nam cần chú trọng về công tác quy hoạch, tái cơ cấu sản xuất hàng nông thuỷ sản, coi trọng, quan tâm đến công tác đàm phán mở cửa thị trường, tăng cường quản lý, kiểm soát chất lượng, tiêu chuẩn hàng nông thuỷ sản nhằm vượt qua các hàng rào kỹ thuật.Đồng thời thông tin, định hướng, hỗ trợ cho người nông dân, các doanh nghiệp trong hoạt động sản xuất, chế biến xuất khẩu, cũng như các chính sách nhằm tăng cường liên kết chuỗi.

Bộ trưởng Nguyễn Xuân Cường khẳng định, khi đảm bảo được tất cả qui trình, không chỉ giúp doanh nghiệp luôn cung ứng đủ nguồn hàng cho thị trường Trung Quốc, không tạo ra khủng hoảng dư cung, mà còn đảm bảo đáp ứng được tiêu chuẩn khắt khe của mọi thị trường. 

Kết thúc Hội nghị Bộ trưởng Bộ Công Thương Trần Tuấn Anh và Bộ trưởng Bộ Nông nghiệp phát triển nông thôn Nguyễn Xuân Cường cùng chứng kiến lễ ra mắt cuốn Sổ tay Một số thông tin cần biết khi xuất khẩu nông thủy sản sang thị trường Trung Quốc.
Ấn phẩm này được xem như cẩm nang cung cấp thông tin về thị trường Trung Quốc đến các cơ quan quản lý ở Trung ương, địa phương, các hiệp hội, doanh nghiệp sản xuất, xuất khẩu, cũng như góp phần hỗ trợ cho các doanh nghiệp trong việc phát triển thị trường.


Tin khác